Ký sinh_ Nguyên tắc phòng chống sốt rét

Đề: Phân tích các nguyên tắc phòng chống sốt rét

Bài làm:

Một trong những vấn đề sức khỏe hàng đầu của cộng đồng hiện nay ở Việt Nam là bệnh sốt rét, cũng là nguyên nhân gây nghèo đói và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Sốt rét có khả năng phát triển nhanh và có tính chất bùng nổ nên chỉ cần thời gian ngắn, nó có thể lan rộng trên quy mô lớn. Tuy nước ta hiện tại số vụ dịch sốt rét đã giảm nhưng nguy cơ phát dịch vẫn còn cao do có các đặc điểm về khí hậu và địa hình rất thuận lợi cho sự phát triển của ký sinh trùng sốt rét cũng như muỗi truyền bệnh. Do đó chúng ta phải trang bị đầy đủ các nguyên tắc, biện pháp phòng chống và điều trị bệnh sốt rét một cách hiệu quả.

Vậy để hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh, chúng ta cần phải có các nguyên tắc phòng chống như thế nào?

Một là Phòng chống trên qui mô rộng lớn ( Quốc gia, khu vực hoặc vùng, tỉnh, huyện): vùng sốt rét lưu hành còn rộng, số dân nằm trong đó rất lớn (gần 40 triệu dân), bệnh lại dễ lây lan và có khả năng phát triển nhanh, dễ có nguy cơ bùng nổ do mật độ muỗi sốt rét gia tăng ở nhiều vùng => tiến hành trên một qui mô rộng lớn trên cả nước, từng khu vực, từng vùng.

Hai là Phòng chống trong thời gian dài: bệnh sốt rét vẫn luôn là một nguy cơ đe dọa sức khỏe và đời sống. Bệnh lại chịu tác động của nhiều yếu tố tự nhiên (sinh địa cảnh, thời tiết khí hậu…), kinh tế và xã hội => cần kiên trì, lâu dài.

Ba là Phải xã hội hoá việc phòng chống sốt rét: lồng ghép tốt dự án phòng chống sốt rét trong các hoạt động y tế và các kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội, đặc biệt là xóa đói, giảm nghèo.

Bốn là Huy động cộng đồng tham gia:  nâng cao nhận thức và thu hút người dân tham gia các công việc phòng chống sốt rét cho bản thân, gia đình và cộng đồng =>không những đạt hiệu quả và ít tốn kém hơn mà còn thúc đẩy sự độc lập, tự chủ, tăng cường trách nhiệm cộng đồng trong việc tự bảo vệ sức khỏe của chính họ.

Năm là Có chiến lược phù hợp với từng quốc gia và từng địa phương: thậm chí là từng giai đoạng cụ thể => đạt hiệu quả.

Sáu là Xây dựng các kế hoạch nối tiếp, liên tục: chính quyền cấc cấp theo dõi, đánh giá diễn biến tình hình sốt rét một cách thường xuyên, liên tục =>lập kế hoạch và có sự đầu tư cho công tác đạt hiệu quả.

Bảy là Tạo và duy trì các biện pháp phòng chống sốt rét bền vững: mọi người dân đều phải hiểu biết và tự phòng chống sốt rét tốt cho bản thân và gia đình thông qua công tác truyền thông giáo dục sức khỏe. Giám sát dịch tễ sốt rét chặt chẽ nhằm phát hiện dịch sớm ngay từ khi có khả năng xảy ra hoặc giai đoạn đầu và có thể dập tắt ngay bằng mọi biện pháp hiện có =>  đạt hiệu quả và bền vững.

Tám là Phải tác động vào cả 3 khâu của quá trình lây truyền bệnh là nguồn lây bệnh, trung gian truyền bệnh và khối cảm thụ:

Giải quyết nguồn lây: chủ yếu là diệt ký sinh trùng bằng các biện pháp như: Phát hiện bệnh sớm ngay từ tuyến xã (phát hiện chủ động, phát hiện thụ động, phát hiện qua khám lâm sàng) và tổ chức xét nghiệm ngay tại xã cho những người có sốt hoặc nghi bị sốt rét. Chẩn đoán bệnh bằng kỹ thuật xét nghiệm lam máu tìm ký sinh trùng (tiêu chuẩn vàng: phải có cán bộ chuyên khoa), kỹ thuật chẩn đoán nhanh (dipsticks) dễ thực hiện, thuận lợi cho điều trị tại chỗ và có hiệu quả ở vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là sốt rét ác tính. Điều trị bệnh (xác định ca bệnh sốt rét, phải điều trị sớm, điều trị đúng và điều trị triệt để và có hiệu quả). Quản lý bệnh nhân (quản lý và theo dõi bệnh nhân sau khi điều trị có thể vẫn còn ký sinh trùng, người công tác hoặc ở vùng sốt rét trở về).

Giải quyết trung gian truyền bệnh: gồm các biện pháp nhằm diệt muỗi và phòng chống muỗi đốt như: Biện pháp cải tạo môi trường làm giảm nơi đẻ của muỗi (phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, lấp ao tù nước đọng…). Biện pháp hóa học giảm thời gian muỗi sống và sự tiếp xúc giữa người với muỗi như tẩm màn (Permethrin, ICON, Fendona), phun hóa chất vào vách tường (bằng ICON, Fendona, Malathion,… cần chú ý khi sử dụng), hương xua muỗi và bình xịt muỗi. Biện pháp sinh học không ô nhiễm môi trường như sinh vật ăn con mồi (diệt ấu trùng muỗi truyền bệnh), phương pháp di truyền (gây đột biến nhiễm sắc thể, gây vô sinh, không có khả năng truyền bệnh), vệ sinh môi trường và các biện pháp phòng bệnh chung (bảo vệ cá nhân và gia đình).

Bảo vệ người lành (khối cảm thụ): uống thuốc phòng (được hướng dẫn khi đến vùng có dịch và nguy cơ cao), ngủ màn chống muỗi đốt (vùng sốt rét lưu hành tẩm màn hóa chất), phải khám và làm xét nghiệm máu tìm ký sinh trùng khi có sốt, truyền thông giáo dục sức khỏe.

Tóm lại, bệnh sốt rét được coi là một trong những vấn đề sức khỏe hàng đầu của cộng đồng và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người. Tuy nhiên, bệnh sốt rét là do muỗi truyền và có thể phòng được. Vì vậy, việc trang bị đầy đủ những hiểu biết về bệnh sốt rét là vô cùng cần thiết. Đặc biệt, ta phải nắm rõ các nguyên tắc trong việc phòng chống để có thể bảo vệ bản thân và gia đình một cách chính xác, hiệu quả và an toàn nhất.